August 2, 2025. ĐỨC LEO XIV, NHÂN VẬT CẢ THẾ GIỚI ĐANG NHÌN VÀO, Bác sĩ Nguyễn Tiến Cảnh.

        ĐỨC LEO XIV, NHÂN VẬT CẢ THẾ GIỚI ĐANG NHÌN VÀO

Cả thế giới đang nhìn vào Đức Leo XIV một tân giáo hoàng. Họ đang chờ đợi

đường hướng và nghị sự của ngài cho Giáo Hội CG. Là vị lãnh đạo tinh thần của

một tôn giáo lớn có hơn 1.4 tỷ giáo dân, vị thế và hành động của ngài dù sao cũng

sẽ có ảnh hưởng trên toàn thể thế giới.

Trong thế chiến II sau hội nghị Teheran ở Iran tờ báo Times có tường thuật một

giai thoại khá nổi danh về câu hỏi của Stalin đã được truyền đạt bởi thủ tướng Nam

Phi là Jan Smuts: Khi Winston Churchill gợi ý với Stalin là Giáo Hoàng có thể ảnh

hưởng liên hệ đến một số quyết định thì Stalin nói “Giáo hoàng có bao nhiêu sư

đoàn?” (Dec. 27, 1943). Nhiều thập niên sau vào năm 1991 Mikhail Gorbachev đã

thấy ra được câu trả lời cho câu hỏi đó. Vì một phần do cố gắng của Giáo Hoàng

Gioan Phaolo II mà Nga Sô Viết cùng với toàn khồi CS Âu Châu bị xụp đổ.

Hồng y Robert Prevost, sinh quán tại Chicago là giáo hoàng nguòi Hoa Kỳ đầu

tiên nói lời đầu tiên với tư cách Giáo Hoàng Leo XIV tai tiền đường thánh đường

Basicilca thánh Phero sau khi được chọn làm giáo hoàng ngày 8-5-2025. Bài nói

truyện bằng tiếng Tây Ban Nha, tiếng Y và ít câu bắt buộc bằng tiếng La tinh.

Có lẽ còn hơi sớm nhưng chúng cũng có thể mường tương ra được một đường

hướng với những nghị trình sắp tới của ngài.

Theo vị tiền nhiệm hay trở về cội nguồn?

GH Leo XIV đã gây kinh ngạc nhiều thính giả khi ca ngơi Đức Francis: “Đây là

hòa bình của Chúa Kito phục sinh, hòa bình không khí giới và hòa bình giải giới,

khiêm tốn và dè dặt cẩn trọng. Nó đến từ Thiên Chúa yêu thương chúng ta vô điều

kiện. Chúng ta sẽ còn vang vọng trong tai chúng ta những lời nói yếu ớt nhưng

2

luôn luôn can đảm của Đức Phanxico khi ngài chúc lành cho thành Roma!” Những

tiếng “Thiên Chúa yêu thương chúng ta vô diều kiện” đã dược diễn tả như một dấu

hiệu tân Giáo Hoàng sẽ yểm trợ chấp nhận việc đồng tính luyến ái (homosexuality)

và chuyển đổi giống (transgenderism) trong Giáo Hội CG La Mã. Những thành

viên cấp tiến trong Giáo Hội, những linh mục và nhiều người khác đã từng yểm trợ

những giáo huấn không phải là truyền thống thì tất cả cùng nhau vui mừng! Phong

trào giải phóng của Francis sẽ tiếp tục!

Nhưng không lâu sau đó, ngày 16-5-25 Đức Leo XIV đưa ra một phát biểu đầu

tiên với phái doàn ngoại giao của Vatican đã gây sốc nhiều người. Trong lời phát

biểu đầu tiên này với tư cách giáo hoàng, Đức Leo đã đưa ra một viến kiến về hòa

bình và đối thoại – nhưng cũng là một giảng huấn quả quyết và chắc chắn của Giáo

Hội về hôn nhân và phá thai. “Chính phủ phải đầu tư vào gia đình được thiết lập

trên một nền tảng vững mạnh, là sự kết hợp giữa một người nam và một người nữ”

và gọi “gia đình là nền tảng của những xã hội an bình.”

Ngài cũng nhấn mạnh đến “sự tôn trọng nhân phẩm nhất là những người già cả,

những người bị loại bỏ ra ngoài xã hội và khốn cùng, những hài nhi chưa được

sinh ra,” âm vang một chống đối của Giáo Hội về phá thai và an tử

(euthanasia=giúp chết không đau đớn) là những vấn đề mà Đức Francis còn giữ dù

không có cam kết mạnh mẽ.

Francis được biết với câu nói “Tôi là ai mà phán xét?” Đức Leo thì như muốn

nói tôi sẽ phán xét vấn đề. Ngài nhắm vào “Những trẻ chưa được sinh ra chào đời”,

cấu trúc gia dình theo truyền thống, và trách nhiệm luân lý đã làm cau mày những

người CG cấp tiến và nhiều nhân viên trong các chính phủ Âu Châu.

Mười ngày sau khi được chọn làm giáo hoàng, hôm 18-5-2025 GH Leo XIV đã

có bài giảng trong “thánh lễ khai mạc mục vụ thánh Phero” tại công trường thánh

Phero, ngài làm cho khán thính giả ngạc nhiên khi nói hoàn toàn bằng tiếng Anh,

coi như hướng vè Hiêp Chủng Quốc Hoa Kỳ. Các nhà lãnh đạo Liên Hiệp Âu

Châu thì không vui, theo như nhiều nguồn tin.

Đối thoại của ngài kiểu Francis đã giàm đi nhiều. Phe bảo thủ Au Châu dưa ra

một bài viết tựa đề “GH Leo XIV phải chăng là một vị bảo thủ thầm lặng.?” nói là:

“Prevost có một lịch sử phê phán mạnh mẽ về phong trào gọi là TGBTQ+ và chắc

chắn là sẽ không còn kiên nhẫn đợi chờ để cấm không cho phong trào đồng tính

luyến ái thăng hoa trong Giáo Hội CG. Trong quá khứ ngài đã từng nói: “Khối

truyền thông báo chí Tây Phương thì dặc biệt rất có ảnh hưởng nơi công chúng

trong việc khuyến khích và nuôi dưỡng niềm tin và thực hành Phúc Âm một cách

đối nghịch nhau -chẳng hạn phá thai, đời sống đồng tính luyến ái, an tử” (Sebastian

Morello, May 9).

Dưới nhiều cách thức, ngài hình như tỏ ra theo truyền thống hơn, chọn mặc y

phục giáo hoàng mà Đức Francis không ưa cũng như khuyến khich viêc quay trở

3

lại việc cử hành thánh lễ bằng tiếng La tinh. Danh hiệu giáo hoàng của ngài cũng

chứng tỏ chiều hướng đó.

LEO, một danh hiệu đặc biệt trong lịch sử giáo hoàng

Không có Giáo Hoàng nào lấy tên là LEO từ hơn môt thế kỷ nay. “Trong một

bài nói truyện với hồng y đoàn ngày 10-5-2025, Giáo Hoàng Leo XIV đã cắt nghĩa

là ngài có ‘nhiều lý lẽ khác nhau’ để chọn danh hiệu, nhưng lý do chính là ngài đã

được linh hứng bởi một giáo hoàng gần đây nhất có danh hiệu là LEO XIII, một

Giáo Hoàng đã dành nhiều thời gian nhất trong triều đại Giáo Hoàng để bảo vệ

quyền lợi thợ thuyền trong cuôc cách mạng kỹ nghệ đầu tiên” (Melissa Sartore,

“Why Did the Pope Pick Leo? Here’s Why the Name Is So Important in the

Catholic Church,” National Geographic, May 16, 2025).

Một phát ngôn viên của Vatican đã nói việc chọn lựa này ảnh hưởng đến việc

áp dụng đưa giáo lý xã hội hiện đại của vị tiền nhiệm cựu Leo cho “giới thợ thuyền

trong thời đại thông minh nhân tạo (AI), so sánh nhịp đô thay đổi ngày nay với thời

kỳ trước đây,” (Christian Edward , “What’s in a Name? The History of the Papal

Name Leo,” CNN May 8, 2025)

Nhưng cũng nên để ý tân giáo hoàng có nhiều lý do khác. Danh hiệu Leo tự nó

đã có nghĩa là “sư tử- Lion”, và có lẽ cảm giác một sức mạnh được hồi phục, sự

can đảm, quyền uy vương giả, phẩm cách và nghệ thuật chỉ huy. Có nhiều câu

chuyện khác nói về danh hiệu LEO trong lịch sử.

Bắt đầu là Leo I ở thế kỷ V, giáo hoàng dầu tiên trong 3 giáo hoàng trong lịch

sử được gọi là “vĩ đại”. Tác giả Adrian Hilton ghi nhận: “Giáo hoàng Leo đã

thuyết phục Attila The Hun không xâm lăng Rome là cốt yếu để nâng cao quyền

lực của Giáo Hội La Mã và đặt nền tảng cho quyền lực tạm thời của giáo hoàng.

Vậy thì đó là quyền hạn và thời kỳ của môt Giám mục Roma được khẳng định trên

tất cả các giám mục khác” (Principality and power of Europe 1997, p.27). Thực

vậy, Leo I đã khơi dậy quyền hạn và thời kỳ của thánh Phero tông đồ như nói trong

Mathiew chương 16 cùng với luật Roma để lại tài sản để nâng hàng giám mục

Roma lên làm thừa kế hợp pháp thánh Phero. Hilton tiếp tục: “Công đồng

Chalcedon họp năm 451AD nói rằng: ‘Lời Leo nói là lời Phero nói; ai không tin sẽ

bị nguyền rủa.’ Từ đó giáo lý mà quyền lực giáo hoàng đã được thừa hưởng bởi

Chúa Kito ban cho thánh Phero, và quyền lực đó được truyền lại bởi thánh Phero

cho các vị kế tiếp và nó đã bắt đầu bám rễ ăn sâu vững mạnh.”

Một hình ảnh quan trọng sau này là Giáo hoàng Leo III trong thời kỳ hưng

thịnh, đã làm lễ đăng quang cho Charlemagne năm 800 là Hoàng đế thánh La Mã

thứ nhất, tạo thành một kết hợp quốc gia và giáo hội tồn tại xuyên suốt qua nhiều

thời đại và xa hơn nữa về sau.

4

Giáo hoàng Leo IX đã chủ tọa để bản bạc về cuộc ly giáo vĩ đại năm 154 giữa

người CG Latin Tây Phương và Orthodox Hy Lạp Dông phương. Tổ phụ của

Constantinople tự đặt mình ngang hàng với giám mục La Mã gây ra một căng

thẳng. Giáo hoàng đã gửi sứ thần đến để hòa giải bất đồng nhưng tổ phụ đã bị rút

phép thông công (giáo hoàng qua đời đúng lúc trước khi sứ thần thì hành thực thi

việc rút phép thông công).

Nhiều thế kỷ sau, Đức Leo X thuộc gia đình Ý Medici cũng chủ tọa môt cuộc

chia cách lớn khác, khi ngài rút phép thông công vị cải cách thệ phản (protestant)

Martin Luther là một thầy dòng ở thế kỷ XVI khi ông từ chối không chấp nhận

những

sai lầm của mình.

Đã có nhiều cố gắng ở ít thập niên vùa qua cũng để hàn gắn những chia rẽ quá

khứ và đức Leo XIV đã tuyên bố là hiệp nhất Kito giáo là ưu tiên dối với ngài.

Ngài sẽ có cuộc họp với tổ phụ Bartholomew thuộc giáo hội Orthodox sau này vào

năm nay tại Nicaea để tưởng nhớ kỷ niệm thứ 1,700 hội dồng giáo hội uy danh ở

đó. Tuy

nhiên công viêc đại kết để chỉnh đốn việc hiệp nhất các giáo hội dĩ nhiên không

bao

gồm việc chấp nhận tính lãnh đạo của giáo hoàng.

Liện hệ chính trị

Tân Giáo Hoàng sẵn sàng nhảy vào chính trị. Thủ tướng Y Giorgia Meloni nói

là những nhà lãnh đạo Âu Châu và Hoa Kỳ tán thành phát biểu của TT HK Donald

J. Trump là Đức GH Leo XIV chào đón hội nghị hòa bình giữa Nga và Ukraine tại

Vatican. Một hội nghị hòa bình đuọc Giáo Hoàng chủ toa thì quả là một biến cố

lịch sư đáng ghi nhớ của thế giới hiện đại ngày nay. Tuy nhiên từ đó đến nay

những tranh chấp vẫn còn tiếp tục leo thang.

Một số truyền thông xã hội trong nhiều năm qua đã chê trách TT Trump là giới

hạn di dân và trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp -Prevost gần đây nhất

trước khi trở thành Giáo Hoàng đã bất đồng ý kiến việc Trump hợp tác với TT

Burkele của El Salvador để trục xuất và giam cầm những ngoại kiều bất hợp pháp

đã phạm trọng tội. Nhiều người còn đang chờ xem Giáo Hoàng sẽ làm gì với

Trung Cộng khi họ cho biết những ai sẽ là lãnh đạo Giáo Hội CG ở Trung Quốc.

Thế giới sẽ nhìn xem vào những năm tháng sắp tới các ước muốn chính trị và

chủ đích của tân giáo hoàng. Đức Leo XIV có bao nhiêu sư đoàn? Chúng ta biết có

một chính phủ toàn cầu đang bước lên trên sân khấu như Daniel 8:23-24 đã cho

chúng ta biết: “Vào cuối triều vương quốc đại chúng, khi tội lỗi lên tới tột đỉnh sẽ

5

xuất hiện một vua mặt mày cứng cỏi, nói dối là nghề. Sức mạnh của nó gia tăng,

nhưng không do sức riêng của mình. Nó sẽ gây nên những tan nát phá hoại khủng

khiếp, sẽ thành công trong việc làm của nó, sẽ tiêu diệt những kẻ hùng mạnh cùng

với đoàn dân thánh.”

Chính phủ toàn cầu đó sẽ xếp hàng cùng với quyền lực ở Âu Châu. Đức Leo sẽ

giữ vai trò gì trong đó với những sư đoàn của mình?

Quốc gia-Con vật-Giáo Hội xuất hiện & Công đồng Nicaea

Nói về quốc gia và Giáo Hôi với Con vật thì phải trở lại với công dồng Nicaea.

Chừng 1,700 năm về trước cũng vào mùa hè, Công đồng Nicaea đã được triệu tập

để kết hợp các Kito Giáo lại vói nhau như một vết keo văn hóa là hoàng đế La Mã

Constantine Đại Đế. Chúng ta thử nghĩ Giáo Hội sẽ thế nào sau khi Hội nghị này ra

đời với những thành quả của nó về sự hiêp nhất do các vị lãnh đạo GH.

Trong khi Constantine tuyên bố công nhận Kito giáo nhưng ông vẫn là dân

ngoại

thờ đạo Mặt Trời cho đến khi chết mới trở lại đạo và được chôn trong đền thờ các

Thánh Tông Đồ như là “Tông Đồ thứ 13”! Cuộc bừng khởi bất ngờ của một Kito

giáo đã một thời bị truy nã bách hại là một phát triển kỳ lạ. Tác giả Adrian Hilton

đã

viết năm 1997 ở Vương Quốc Anh trong tác phẩm của ông bán chạy nhất The

Principality and Power of Europe như sau:

“Nhiều người có niềm tin đã suy nghĩ về bí mật mới này. Từ nhiều thập niên

gần

đây họ đã chờ đợi Chúa Kito trở lại như là vua và đấng giải phóng, sự suy tàn của

La Mã và sự khải hoài của vương quốc Thiên Chúa. Xem xét cẩn thận thì không

thấy

có lời tiên tri nào nói về sự lớn mạnh của dân chúng và cháp nhận phổ quát nào về

Giáo Hội. Họ đã thấy những lời tiên tri nói về sự truy nã và đau khổ nhưng không

thấy chỗ nào nói là Giáo Hội của Chúa Kito trở nên vĩ đại và uy quyền trên thế giới

này cả....

“Không phải cho đến khi Constantine bắt đầu công khai chính thức khuyến

khích

yểm trợ một tiến trình hợp nhất mà những người Kito Giáo mới bắt đầu hiểu bản

chất của con vật phát triển. Ngày thứ bảy sabbath được thay thế bởi Constantine

thành ngày đáng kính mặt trời (Chủ nhật), và mừng ngày lễ vượt qua bị coi là bất

hợp pháp -bị tử hình. Sau này được thế bằng lễ Phục Sinh mà tiếng Anh là Easter

được mừng vào Chúa Nhật là di hưởng từ tôn giáo thờ nữ thần Ishtar ở Babylon.

Kito giáo giả La Mã (Roman pseudo-Christianity) đã khiến nhiều tín hữu phải chạy

trốn vào núi rừng ở Châu Âu và Tiểu Á để tránh bị truy lùng giết hại, và ở đó vì xa

6

rời thế giới họ vẫn tiếp tục giữ một giáo hội thực của Chúa Kito.

“Tuy nhiên đa số người Kito hữu đã có ảnh hưởng rộng lớn về một thứ tân hiệp

nhất... Nhiều tín hữu bắt đầu thắc mắc phải chăng họ đã không hiểu lầm quan niệm

về vương quốc nước trời của Thiên Chúa – đó có thể là chính Giáo Hội hay là ngay

cả Đế quốc đã được kito hóa. Vậy sự hiệp nhất do số phận giữa Giáo Hội và nhà

nước đã được phê chuẩn – môt hiệp nhất đã theo khuôn nếp tiến hóa của Châu Âu

từ nhiều thế kỷ sắp tới” (pp 25-26 và thêm tiếp...)

Thưc vậy, sau khi La Mã xụp đổ thì là một chuỗi những sự kiện cũ tái xuất hiện

mà lịch sử gọi là Đế quốc Thánh La Mã -được dẫn dắt bởi một lãnh đạo chính trị

có uy quyền và một lãnh đạo tôn giáo vĩ đại. Hilton đã có lý khi gọi hệ thống này

là

con vật biến hóa -vì hệ thống đã gián tiếp ứng nghiệm những lời tiên tri mà Thiên

Chúa đã cho ghi trong sách Daniel và Khải Huyền về sự xuất hiện của con vật có

quyền năng hợp tác với một hệ thống Kito giáo giả. Tuy nhiên ứng nghiệm to lớn

nhất về những lời tiên tri này, đỉnh điểm của chúng sẽ đến trong những năm tháng

sắp tới.

Chúng ta chưa thấy nhưng thời đó sẽ đến khi một tân lãnh dạo chính trị hùng

mạnh và vị thủ lãnh tôn giáo vĩ đại sẽ xuất hiện để lãnh dạo thê giới đi vào những

biến cố cuối cùng của thời đại này. Hệ thống Con Vật này được miêu tả trong sách

Khải Huyền như là một dấu ghi trên tay phải hay trên trán để tỏ lòng trung thành

và hoàn tất nhiệm vụ. Nhiều người thắc mắc về những dấu hiệu này, nhất là hiện

nay với việc giám sát điện tử đang gia tăng, gồm cả thông minh nhân tạo. Nhưng

dấu hiệu này chỉ ra cái gì? Đó không phải là điều mà mọi người nghĩ đến -dù việc

hoàn thành cuối cùng có thể buộc phải có một số kỹ thuật. Thực sự có một việc

trọng đại phải làm với sự liên hệ một ‘giáo-hội-quốc-gia’ xuất hiện từ công đồng

giáo hội thuộc hoàng đế -một chế độ bạo chúa tôn giáo và chính trị đã thống lãnh

Âu Châu và nhiều nơi trên thế giới qua nhiều thế kỷ.

Và chế độ bạo chúa đó sẽ trở lại trong những thời gian tuyệt vọng. Việc tạo thành

những điều mới đây vào đầu những thập niên 1940 cuối cùng đã trở thành liên hiệp

Âu Châu đã nhận ra là cần phải có nghệ thuật lãnh đạo mạnh. Paul Henri Spaak, là

cựu thủ tướng Bỉ và chủ tịch Hội nghị cố vấn Hội đồng Âu Châu đã diễn tả với

những lời bi quan sau: “Chúng tôi không muốn một ủy ban khác. Chúng tôi có quá

nhiều rồi. Điều chúng tôi muốn là một người có đủ mọi tầm vóc để dân chúng có

thể tin cậy và dẫn dưa chúng tôi ra khỏi vũng lầy kinh tế mà chúng tôi đang bị

chìm ngập trong đó. Hãy gửi cho chúng tôi con người như vậy và, ông ta là thần

hay quỉ chúng tôi cũng sẽ nhận”(trich bởi Hilton tr. 22).

Đúng vậy, tại điểm nào đó họ sẽ làm vậy, Còn bạn thì vấn đề sẽ thế nào? Thiên

Chúa cảnh báo đừng có nhận dấu chỉ của hệ thống này, và Ngài ra lệnh là chúng ta

hãy đi ra khỏi đó (Khải huyền 14:9-12; 18:4). Trong khi chúng ta quan sát mọi

biến cố đã được tỏ lộ và xẩy ra chung quanh chúng ta và trên khắp thế giới, hãy

7

chắc chắn gìn giữ chính mình -để bảo đảm chúng ta vẫn còn trong con đường của

Thiên Chúa qua Đức Giêsu Kito trong mọi điều chúng ta tin và thực hành.

Fleming Island, Florida

July 29, 2025

NTC